Tüm dünyayı etkisi altına alan koronovirüs nedeniyle birçok toplantılar telekonferans olarak online gerçekleşiyor. Yaşanılan bu süreçte Türkiye Basım Yayın Meslek Birliği ve Basın Yayın Birliği Derneği de üyelerini bilgilendirmek ve sektörde yaşanılan sorunları ve çözümlerini ilgililere aktarmak için “Yayımcılık Sektörü Çalıştayları” adı altında sektörel bir program düzenleme kararı aldı.
Dini yayımcılık, akademik ve eğitim yayımları, çocuk ve ilk gençlik yayımları ve kültür yayımları olmak üzere dört farklı program çerçevesinde gerçekleştirilecek olan “Yayımcılık Sektörü Çalıştayları”, Covid-19 pandemi önlemleri kapsamında telekonferans sistemi ile online yapılacak.
Bu çerçevede ilki 23 Haziran Salı Günü gerçekleştirilen ve inanç alanında yayınlanan kitaplardaki bandrol oranlarındaki ciddi düşüşü ve bu düşüşün sebeplerinin ve çözümlerinin ele alındığı “Dini Yayımlar Çalıştayı” sektör temsilcilerinden de oldukça ilgi gördü.
Telif Hakları Genel Müdürü Dr. Ziya Taşkent, Kütüphaneler ve Yayımlar Genel Müdürü Hamdi Turşucu, YAYFED Başkanı-İTO Yönetim Kurulu Üyesi Münir Üstün ve Fatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi İslami İlimler Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Ahmet Turan Arslan’nın yanı sıra bir çok yayınevi temsilcisi de kurulan internet bağlantısı ile oluşturulan çoklu ekran sistemi ile programa online katıldı.
.jpg)
Cumhurbaşkanlığı Diyanet İşleri Başkanlığı Basılı Yayınlar Daire Başkanı Bünyamin Kahraman ve Türkiye Diyanet Vakfı Yayın ve Matbaacılık İşletme Müdür Vekili Sayın Murat Aydemir’in de konuşmacı olarak katıldığı Yayımcılık Sektörü Çalıştayları-1 / Dini Yayımlar Çalıştayı 3 oturumdan oluştu. 1. oturumda Türkiye’de dini yayımcılığın sorunları, 2. oturumda dini yayımcılıkta gelişen ve değişen şartlar, 3. oturumda da gün boyu devam eden çalıştayın değerlendirilmesi ve katılımcıların sorularına yer verildi.
Türkiye Basım Yayın Meslek Birliği Yönetim Kurulu Başdanışmanı Melahat Boran’ın sunumunu yaptığı çalıştayın 1. Oturumunun protokol konuşmalarını Kültür ve Turizm Bakanlığı Telif Hakları Genel Müdürü Ziya Taşkent, TBYM Başkanı Mustafa Doğru, BYB Başkanı Emrah Kısakürek yaptı.
.jpg)
Güzel temennilerde bulunarak sözlerine başlayan Genel Müdür Ziya Taşkent, “Telif Hakları Genel Müdürlüğü olarak Türk yazarlarının ve Türk yayıncılarının ortaya koyduğu emeklerin özellikle dışa açılma noktasında desteklerimiz söz konusu” dedi.
TBYM’nin her yıl düzenlediği Uluslararası İstanbul Fellowship Programı ya da BYB’nin projelendirdiği YATEDAM şeklinde adlandırılan programlara Telif Hakları Genel Müdürlüğü üstünden Kültür ve Turizm Bakanlığının destek verdiğini dile getiren Genel Müdür Ziya Taşkent, bu tür çalışmaları önemsediklerine vurgu yaptı.
.jpg)
Bu tür faaliyetleri, Türkiye’de yapılan bir üretimin dışarıda ilgi görmesi sebebiyle alıcı bulması kültürel olduğu kadar endüstriyel bir faaliyet olarak da değerlendiren Genel Müdür Ziya Taşkent sözlerine şöyle devam etti: “Ekonomik büyüklükleri ile tanımlanabilen bir ihracat kalemi. Dolayısıyla bunu sadece entelektüel, kültürel yada sadece kültür diplomasisine ait bir faaliyet olarak görmüyoruz. Ekonomik anlamda da değer üretecek hepimizin ihtiyacı olacak rakamları sağlayacak, olumlu çabalar olarak görüyorum ve destekliyoruz.”
.jpg)
Dini yayıncılık yada inanç yayıncılığının geçmişten bugüne seyrinde toplam kitaplar içindeki payında bir düşüş görüldüğünü dile getiren Genel Müdür Ziya Taşken, “inanç yayıncılığının ülke sosyolojisi, kitlesel yönelimleri ölçen bir aygıt olmasının yanı sıra üzerinde durulması gereken tabi önemli yönleri var. Bugün programa baktığımda doğru konu başlıkları ile etkin katılımcıların sunumlarını görüyorum. Verimli bir program olmasını temenni ederim” dedi.
Türkiye Basım Yayın Meslek Birliği Başkanı Mustafa Doğru da “yayıncılık alanında çok büyük değişimlerin ve dönüşümlerin yaşandığı bir zaman dilimindeyiz” diyerek “pek çok sektörde olduğu gibi bizim sektörümüzde hem bu pandemin süreçlerinden etkilendi hem de ondan önce dijital dönüşümle alakalı büyük değişimler yaşamaya başladı. Bütün bu değişim ve dönüşümlerin içinde biz nerdeyiz, ne yapıyoruz, nasıl ilerlememiz gerekiyor ve hangi amaca doğru ve hangi şartlarda bu yayıncılığa devam etmemiz lazım” dedi.
.jpg)
Dini yayınlar pek çok yayıncının motivasyon kaynağı ve yayın hayatına girme sebebi olduğunu ifade eden Başkan Mustafa Doğru şunları söyledi: “YAYFED kurulduğundan beri kategorize ettiğimiz en önemli başlığımızdan birisi. 2013 de 53 milyonluk dini yayınlar sekmendi yaklaşık Türkiye’deki yayıncılığın %16’sına tekabül ederken 2019 yılına geldiğimizde bu rakam 36 milyona düşmüş ve Türkiye’deki toplam yayıncılığın içindeki payı da %8 olmuştur.
Sözlerini sektörün sorunlarının tekrardan oturulup konuşulması gerektiğini ifade ederek tamamlayan Başkan Mustafa Doğru, yaz dönemi boyunca devam edecek olan çalıştayların hayırla vesile olmasını temenni etti.
.jpg)
Ülkemizin dünya ile birlikte çok zorlu zamanlardan geçtiğinin altını çizen BYB Başkanı Emrah Kısakürek de Covid-19 sebebiyle birçok sektör gibi yayıncılık sektörünün de bu süreci zorlukla atlattığını kaydetti.
Özellikle bu süreçte sektörün pandeminden etkilenen sektörler arasına alınmasındaki önemini dile getiren Başkan Emrah Kısakürek, “ancak sadece vergi ertelemeleri, kısa çalışma ödeneği veya KGF kredileri bu sektörün problemlerini çözmede yetersiz kalıyor. Bu sebeple tüm sektörün problemlerini değerlendirirken aynı zamanda özel olarak da sektörün paydaşlarını mercek altına almak gerektiğini düşünüyoruz. Buradan yola çıkarak bugün Yayıncılık Sektörü Çalıştayları’ndan ilkine başlıyoruz. Dini Yayımlar Çalıştayı usulen dini yayıncılık yapan yayıncıların bir araya gelerek sorunlarını buna ilişkin de çözüm önerilerini ele aldıkları bir çalıştay olacak. Burada özellikle altının çizilmesi gereken konu herkes sorunlardan bahsediyor fakat bu sorunların çözüme ulaşması yönünde ne gerekiyor bunu tespit ederek, kalıcı çözümler hayata geçirilmesini sağlamak. Bu vesile ile covid-19 nedeniyle hayatını kaybedenlere Allah’tan rahmet, hali hazırda tedavi görenlere de Allah’tan acil şifalar diliyorum. Çalıştayımız hepinize hayırlı olsun” diyerek sözlerini tamamladı.
.jpg)
Protokol konuşmalarının ardından TBYM ve BYB Yönetim Kurulu Üyesi-Kayıhan Yayınları Yetkilisi Adem Koşkulu'nun moderatörlüğünü yaptığı Dini Yayımlar Çalıştayı’nın 1. Oturumu başladı.
Oturuma konuşmacı olarak katılan Cumhurbaşkanlığı Diyanet İşleri Başkanlığı Basılı Yayınlar Daire Başkanı Bünyamin Kahraman, dini yayımcılığın ekonomik boyutundaki daralmanın nedenlerini, İnsan Yayınları Yetkilisi İsmail Akıncı dini yayımcılıkta üretim maliyeti sorunlarına, Beyan Yayınları Yetkilisi Ali Kemal Temizer dini yayımların dağıtımında yaşanan sorunlara ve Türkiye Diyanet Vakfı Yayın ve Matbaacılık İşletme Müdür Vekili Murat Aydemir de sorunlara yönelik çözüm önerileri olarak dini yayımcılık fuarları ve dini yayımcılık destek ve teşvikleri hakkında katılımcıları bilgilendirdi.
.jpg)
TBYM Yönetim Kurulu Üyesi Dr. Muhammed Ağırakça moderatörlüğünde gerçekleştirilen Çalıştayın 2. Oturumuna online bağlanarak kısa bir konuşma yapan Kütüphaneler ve Yayımlar Genel Müdür Hamdi Turşucu, “bize düşen ne varsa yapacağız” diyerek yayıncıların yanında olduğunu söyledi.
.jpg)
Yapmış olduğu konuşmasında bandrol istatistiklerine bakıldığında inanç kategorisindeson üç sene ciddi bir düşüş yaşandığına dikkat çeken Genel Müdür Hamdi Turşucu, “bu tahlil edilmesi gereken bir konu. 50 milyondan 36 milyona düşmüş. ISBN başlıklarında 3700 ISBN ile kapatılmış. ISBN de 3100 ile başlayan 3700 arasında olmuş. Başlık sayısında düşme olmamış. Kategorize edilme tarzı ile üzerinden gitmeliyiz. İnanç kitaplar başlığının içinde çocuk, gençlik, ithal, yetişkin kurgu, akademik yayıncılık var mıdır? Vardır. Geleceğe dönük yapmamız gereken durumu tespit edip bu tespitlerle kategorilere göre beraberce gitmek gerekmektedir. Talepteki azalma ile ilgili neler yapmalıyız bunları da konuşmak gerek. Teşhis, tespit ve bu konulara tedavi uygulamamız gerekmektedir. Konuyu takip edip bize düşen ne varsa yapacağımızı ifade etmek isterim” dedi.
.jpg)
2. oturuma konuşmacı olarak katılan Erkam Yayınları Yetkilisi Doğan Gökmen, günümüzde dini yayımcılıkta içerik sorunları, Marmara Üniversitesi İlahiyat Vakfı Yayınları Temsilcisi ve TBYM Yönetim Kurulu Üyesi Fikret Arslan dini yayımcılığın ders kitapları yayımcılığı ile kesişen noktasında yaşanan sorunlar ve çözüm önerileri, Ensar Vakfı Yayınları Yetkilisi Hüseyin Kader “Dini yayımcılıkta gelişen ve değişen şartlar” ve Mana Yayınları yetkilisi Latif Kınataş da "Ülkemiz dini yayımcılığının uluslararası açılımı ve tercüme hareketleri” ile ilgili katılımcıları bilgilendirdi.
.jpg)
Çalıştayın 3. Oturumunda ise İTO Basın Yayın Sektör Meclis Üyesi Erhan Erken ise gün boyu devam eden çalıştayın değerlendirmesini yaparak katılımcılara söz verdi.
.jpg)
YAYFED Başkanı ve İTO Yönetim Kurulu Üyesi Münir Üstün yapmış olduğu kısa selamlama konuşmasında dini yayıncılık açısından çok verimli bir program olduğunu ifade ederek “YAYFED ile ISBN verileri üzerinde bir çalışma yapılması gerekiyor. İnanç kategorisi ile alt kıvrımları ile ilgili biz kıymetli başkanlarla beraber bu çalışmayı üzerimize alalım” dedi.
Program sonrası katılımcılara katılım sertifikası verilirken bir sonraki çalıştayın 14 Temmuz 2020 tarihinde kültür yayıncılığı üzerine gerçekleştirileceği duyuruldu.
Hazırlayan: Sabire Önerbay
25.06.2020