Meslek Birliklerine Verilecek Yetki Belgesi Hakkında Yönetmelik” 07.11.2020 tarihli ve 31297 sayılı Resmi Gazete ’de yayımlanmış ve 01.01.2021 tarihinde yürürlüğe girmiştir.
MESLEK BİRLİKLERİNE VERİLECEK YETKİ BELGESİ
HAKKINDA YÖNETMELİK
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
Amaç
MADDE 1 – (1) Bu Yönetmeliğin amacı, fikir ve sanat eseri sahiplerinin, bağlantılı hak sahiplerinin ve diğer mali hak sahiplerinin meslek birliğine üye olmak için meslek birliğine verecekleri yetki belgesinin usul ve esaslarını düzenlemektir.
Kapsam
MADDE 2 – (1) Bu Yönetmelik, hak sahiplerinin meslek birliklerine verecekleri yetki belgelerinin şekli ve içeriği ile yetki belgeleri çerçevesinde hak sahipleri ile meslek birliklerinin karşılıklı hak ve yükümlülüklerini kapsar.
Dayanak
MADDE 3 – (1) Bu Yönetmelik, 5/12/1951 tarihli ve 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanununun 42/A maddesinin yedinci fıkrasına ve 10/3/1999 tarihli ve 99/12574 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan Fikir ve Sanat Eseri Sahipleri ile Bağlantılı Hak Sahipleri Meslek Birlikleri ve Federasyonları Hakkında Tüzüğe dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 4 – (1) Bu Yönetmelikte yer alan;
a) Bakanlık: Kültür ve Turizm Bakanlığını,
b) Bağlantılı hak konuları: İcra, fonogram, yapım ve yayınları,
c) Hak sahibi: Kanun kapsamında eser sahibi, bağlantılı hak sahibi ve diğer mali hak sahiplerini,
ç) Kanun: 5/12/1951 tarihli ve 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanununu,
d) Meslek birliği: Fikir ve sanat eseri sahipleri ile bağlantılı hak sahiplerinin ortak çıkarlarını korumak, Kanun ile tanınmış hakların idaresini ve takibini, alınacak ücretlerin tahsilini ve hak sahiplerine dağıtımını sağlamak üzere Kanun hükümlerine göre kurulmuş birlikleri,
e) Yetki belgesi: Hak sahibinin belirli mali haklarının idaresi ve takibi, telif ücretlerinin tahsili ve bu ücretlerin dağıtımı için meslek birliğini yazılı olarak yetkilendirdiği, hak sahibi ile meslek birliği arasında karşılıklı hak ve yükümlülükler doğuran belgeyi,
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Yetki Belgesine Dair İlkeler, Meslek Birlikleri ile Hak Sahiplerinin
Yetki Belgesi Kapsamındaki Hak ve Yükümlülükleri
Yetki belgesi
MADDE 5 – (1) Hak sahipleri, meslek birliğine üye olabilmek için bu Yönetmelik esaslarına ve meslek birliklerince belirlenen koşullara uygun olarak bir yetki belgesi vermek mecburiyetindedirler. Yetki belgesi verilmesiyle birlikte, yetki belgesine konu hakları tam ruhsat şeklinde kullanma yetkisine sahip olan meslek birlikleri, bu hakların idaresi ve takibi, telif ücretlerinin tahsili ve dağıtımı konularında münhasıran yetkilidir.
(2) Yetki belgesinde belirtilen haklar, meslek birliğinin faaliyet gösterdiği alanda hak sahibinin yayımlanmış veya alenileşmiş bütün eser ve bağlantılı hak konuları için geçerlidir. Meslek birliklerinin temsil yetkisine sahip olduğu eser ve bağlantılı hak konularının tespitinde üyeleri tarafından meslek birliklerince belirlenen yöntemle yapılan bildirimler esas alınır.
(3) Meslek birliklerinin yurt dışındaki aynı amaçlı kurum ve kuruluşlarla yaptıkları temsilcilik sözleşmeleri de yetki belgesi niteliğindedir.
Yetki belgesinde belirtilmesi gerekli hususlar
MADDE 6 – (1) Hak sahipleri, verecekleri yetki belgelerinde;
a) Yetki belgesine konu mali haklarının kullanım yetkisini en az beş yıl süre ile münhasıran meslek birliğine devretmeyi ve yetki belgesindeki sürenin sona ermesinden bir yıl önce noter aracılığıyla aksi yönde bildirim yapılmadığı takdirde bir defaya mahsus olmak üzere yetki süresinin aynı süre için uzatılmış sayılacağını,
b) Fikir ve Sanat Eseri Sahipleri ile Bağlantılı Hak Sahipleri Meslek Birlikleri ve Federasyonları Hakkında Tüzük, üye olunan meslek birliğinin tüzüğü ve yetki belgesiyle verilen yükümlülükleri yerine getirmeyi, meslek birliğinin dağıtım yönergesine uymayı,
c) Meslek birliği kesintisini ve birlik aidatını ödemeyi,
ç) Yetki belgesine konu mali hakların türünü ve varsa diğer hak sahiplerini ayrı ayrı göstermeyi,
d) Yetki belgesine konu mali hakları başkasına devrettiği takdirde meslek birliğine bildirmeyi,
e) Hak sahibi olunan eser ve bağlantılı hak konularını, meydana getirilmelerini takiben meslek birliğince belirlenecek yöntemle bildirmeyi,
f) Eser ve bağlantılı hak konularının bir örneğini meslek birliğince uygun görülecek formatta meslek birliği arşivi için vermeyi,
g) Meslek birliğinin, yetki belgesine konu hakları kullanmak isteyen gerçek ve tüzel kişilere kendisine bildirmeksizin kullanım izni vermeye yetkili olduğunu,
kabul ve taahhüt eder.
Meslek birliğinin yetki belgesi kapsamında hak ve yükümlülükleri
MADDE 7 – (1) Meslek birliği; hak sahiplerince verilecek yetki belgesine konu hakları kendi adına kullanmaya, üçüncü kişilere kullandırmaya, kullanmaktan men etmeye, kullanımlar karşılığında ödenen ücreti teslim almaya, bu hakların takibi ve tahsili için her türlü kazai, idari ve icrai yollara müracaat etmeye ve takip etmeye yetkili ve yükümlüdür.
(2) Meslek birliğinden eser ve bağlantılı hak konularının kullanım iznini alanlar, yalnız meslek birliği ile anlaşmak suretiyle bu izni başkasına verebilirler.
(3) Hak sahibinin ölümü halinde yetki belgesi kanuni mirasçılarla devam ettirilir. Veraset kanuni yollarla ispat edilinceye ve birden fazla mirasçı bulunması durumunda içlerinden birisi vekil olarak belirleninceye kadar ödenmesi gereken tutar meslek birliğince muhafaza edilir. Hak sahibinin ölümünden sonra, hak sahibine ödenmesi gereken gelirin dört yıl arka arkaya masraf ve aidatları karşılayamayacak miktarda olması halinde yetki belgesi sonraki takvim yılı bitiminde sona erer.
Hak sahiplerinin yetki belgesi kapsamında hak ve yükümlülükleri
MADDE 8 – (1) Yetki belgesi veren hak sahibinin, yetki belgesine konu hakkı başka kişilere kullandırması yalnızca meslek birliğinin izniyle mümkündür. Ancak hak sahipleri, meslek birliğini yetkilendirmiş olsalar dahi, eserlerinin ve bağlantılı hak konularının ticari olmayan amaçlarla kullanımına, meslek birliğince belirlenmiş yönteme uygun olarak izin verme hakkına sahiptir.
(2) Hak sahibi, yetki belgesinde belirtilen haklarını, kısmen veya tamamen başkalarına devredebilir. Bu durumda yetki belgesi, devredilen haklar ile eser ve bağlantılı hak konuları bakımından feshedilmiş sayılır ve yetki belgesi geçerli olduğu sürece dağıtım bedelleri meslek birliğine bildirilen kişiye yapılır.
Yetki belgesinin feshi
MADDE 9 – (1) Hak sahipleri, en geç altı ay öncesinden noter aracılığıyla bildirmek kaydıyla yetki belgesini feshedebilir.
(2) Üyenin bildirimi üzerine veya herhangi bir şekilde yetki belgesinin feshi halinde; meslek birliği, feshin ancak takvim yılı sonunda yürürlüğe gireceğine karar verebilir.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Çeşitli ve Son Hükümler
Tip yetki belgesi
MADDE 10 – (1) Her meslek birliği, bu Yönetmelikte belirlenen esaslar çerçevesinde tip yetki belgesi ve gerekli formları hazırlar.
Yürürlükten kaldırılan yönetmelik
MADDE 11 – (1) 4/9/1986 tarihli ve 19211 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Fikir ve Sanat Eseri Sahiplerinin Verecekleri Yetki Belgesi Hakkında Yönetmelik yürürlükten kaldırılmıştır.
Geçiş hükümleri
GEÇİCİ MADDE 1 – (1) Bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla meslek birliğine yetki belgesi vermemiş meslek birliği üyeleri, bu Yönetmeliğin yürürlüğe girmesinden itibaren en geç altı ay içinde bu Yönetmeliğe uygun bir yetki belgesi verir.
(2) Bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten önce düzenlenen yetki belgeleri, süreleri dolmamış olsa dahi bu Yönetmeliğe uygun şekilde, 1/1/2023 tarihine kadar yenilenir.
Yürürlük
MADDE 12 – (1) Bu Yönetmelik 1/1/2021 tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 13 – (1) Bu Yönetmelik hükümlerini Kültür ve Turizm Bakanı yürütür.