Başkandan Mesaj
Mehmet Burhan Genç
Türkiye çapında, korsanla etkin bir mücadele yürüten Birliğimiz, yayıncılarımızın haklarının savunulması, fikri hak ihlallerinin önlenmesi ve durdurulması bakımından önemli faaliyetler gerçekleştirdi.
Meslek Birliklerinin kuruluş amaçları doğrultusunda yoğunlaştığımız bir diğer alan da yasal mevzuatın pazarın ihtiyacını görecek şekilde güncel kalması için çalışmalar yapmaktır. Ne yazık ki bu alanda yapılan çalışmalar çok yavaş ilerlemekte, sonuçlar uzun yıllara yayılmaktadır. Buna en iyi örnek de sektörümüzün temel kanunu olan Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu’dur. Yapılması gereken değişikliklere 2007 yılından bu yana emek harcamamıza rağmen ufak tefek değişiklikler dışında temel düzenlemelerin hayata geçmesi henüz nasip olmadı.
İl denetim komisyonlarının çalışma usul ve esaslarına ilişkin düzenlemeler yapılması sağlandı. Meslek Birliklerinin il denetim komisyonlarında üye olmaları, aldıkları ihbarları hızlı şekilde kolluk kuvvetlerine iletmeleri, iş birliği yapmaları fiziki korsanla mücadelede önemli kazanımlar elde edilmesini sağlamıştır.
Mevzuat çalışmaları ile ilgili sektörümüzün ihtiyaçlarına dönük görüş ve önerilerimiz yetkililere iletilmiştir;
- Milli Eğitim Bakanlığı’na okul kütüphaneleri ve kitap tedarik yönetimi hakkında öneri sunuldu
- Kültür ve Turizm Bakanlığı’na Meslek Birliklerine Verilecek Yetki Belgesi Hakkında Yönetmelik değişikliği hakkında öneri sunuldu,
- Meslek Birlikleri ve Federasyonları Hakkında tüzük değişikliği bunlardan sadece bazılarıdır.
- Elektronik Ticaret Aracı Hizmet Sağlayıcı ve Elektronik Ticaret Hizmet Sağlayıcılar Hakkında Yönetmelik çalışmalarında görüş bildirildi. İnternet üzerinde satış yapan satıcılar ile online pazaryerlerine ilişkin yeni yükümlülükler getirilen bu düzenleme ile e-ticaret piyasasının regüle edilmesine dair öneriler sunuldu.
- Ayrıca online satış yapan mecralardaki fikri mülkiyet ihlallerine dönük yasal bildirimler ve ihtarlar yapılmış ve gerekli hukuki yollara başvurulmuştur.
- Yetki Belgesi Yönetmeliğe uygun tip yetki belgesi hazırlandı ve ayrıca Meslek Birliğimizin yeni tüzüğü düzenlendi. Satın Alma, Harcama ve Bütçe Yönergesi, Disiplin Yönergesi ve Telif Gelirleri Paylaşım ve Dağıtım Yönergesi yönetmeliğe uygun şekilde yenilendi.
Kütüphane ve fotokopi lisanslama gelirlerinin çok önemli olduğu ancak bu alanda lisanslama yapabilmek için alan meslek birliklerin hepsinin ortak hareket etmesinin şart olduğu gerçeğinden hareketle, alan meslek birlikleri arasında koordinasyonun ve konsensusun oluşması için çok çaba sarf ettik. Bu çabalarımızın sonucunda yayımcılık alanında güncel, şeffaf, adil ve dinamik bir ortak lisanslama sistemini hayata geçirmek üzere meslek birliği temsilcileri ile “Ortak Lisanslama Platformu” çalışmalarını sürdürdük. Ortak Lisanslama Platformu üyeleri; TBYM, YAYBİR, DEKMEB, BESAM, ÇEVBİR, EĞİTİMYAYBİR, İLESAM olarak 2023 ve 2024 yılı kısmi çoğaltım-kopyalama ve fotokopi merkezleri lisanslama ortak tarifeleri güncellenerek TBYM web sitesinde de ilan edildi.
Lisanslama faaliyetleri kapsamında düzenlemiş olduğumuz çalıştaya katılan Bahçeşehir Üniversitesi, Bilkent Üniversitesi, Fatih Sultan Vakıf Üniversitesi, İstanbul 29 Mayıs Üniversitesi, İstanbul Bilgi Üniversitesi, İstanbul Ticaret Üniversitesi, Kadir Has Üniversitesi, Koç Üniversitesi, Sebahattin Zaim Üniversitesi, Sabancı Üniversitesi ve Yeditepe Üniversitesi kütüphanelerindeki kamuya ödünç verme ve kısmi kopyalamadan kaynaklı kullanımlarından dolayı noterden ihtarname gönderilerek meslek birlikleri tarifelerine uygun lisans sözleşmeleri imzalamaları gerektiği ihtar edilmiştir. Toplu lisanslama talebiyle ihtarname gönderilen İTİCÜ Üniversitesi ile ikili görüşmeler başlamış olup lisans sözleşmesinin imzalanması için önemli yol kat edilmiştir.
Tüm üniversitelere, kendilerine bağlı olan fakülte ve enstitülerinde izinsiz kullanımlara ve kopyalamalara engel olmak üzere gerek fotokopi ile çoğaltma ve gerekse dijital korsan kullanımları açısından gerekli yazılı uyarıları yapmalarını, azami önlemleri almalarını sağlamaları amacıyla ihtarlar gönderilmiştir.
Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın katkıları ile İstanbul Ticaret Odası, DEKMEB ve Basın Yayın Birliği Derneği'nin destekleriyle düzenlemekte olduğumuz uluslararası telif marketi etkinliğimizin 7sini ve 8sini geçtiğimiz faaliyet dönemi içinde yapmış bulunuyoruz.
Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın katkıları ile yedincisini 2022 yılında düzenlediğimiz Uluslararası İstanbul Yayımcılık Profesyonel Buluşmaları' “İstanbul Publishing Fellowship” Programı 08-09-10 Mart 2022 tarihinde gerçekleştirildi. Programa 72 ülkeden 555 profesyonel yayıncı katıldı. 5.000’e yakın fiziki ve çevrim içi görüşmeler yapıldı ve bu görüşmeler sonucunda 2.500’e yakın da telif ön anlaşması imzalandı. Programın Odak Ülkesi ise Macaristan’dı.
7. İstanbul Publishing Fellowship Programı kapsamında ikincisi gerçekleştirilen İstanbul Telif Ödülleri’ne de 42 ülkeden 86 yayınevi, 1686 adet Türkçe’den yabancı dillere çevrilmiş kitapla başvuru yapmıştır.
İstanbul Publishing Fellowship Programı’nın sekizincisini de 6-8 Haziran 2023 tarihinde İstanbul Rami Kütüphanesi'nde yaptık. Programa 66 ülkeden 410 yayıncı katıldı ve Programı sonunda 3.000’e yakın ön anlaşma yapıldı.
Üç gün boyunca devam eden programda, bir ülkenin yayıncılığı ve edebiyatı merkeze alınarak tematik bir şekilde işlendiği ‘Odak Ülke’ etkinliği kapsamında alanında uzman isimlerin katılımıyla çeşitli etkinlikler düzenlendi. Odak Ülke Özbekistan etkinliği çerçevesinde dünya yayıncılarına Özbekistan’ın kültürel tanıtımı yapıldı.
Telif bilincinin geliştirilmesi ve korsanla mücadele kapsamında kitabın bir değer olduğunun fark edilmesi için İstanbul’daki tüm ortaokul öğrencilere yönelik “Korsan Kitaba Hayır Resim Yarışması” düzenlendi.
Üyesi bulunduğumuz Uluslararası Çoğaltım Hakları Kuruluşları Federasyonu-IFRRO ve WIPO toplantılarına katılarak dünyada yaşanan gelişmeleri takip ettik.
Kültür ve Turizm Bakanlığı, Konya Büyükşehir Belediyesi ve Necmettin Erbakan Üniversitesi tarafından Sosyal İnovasyon Ajansı yürütücülüğünde düzenlenen ve Türkiye Basım Yayın Meslek Birliği ve Basın Yayın Birliği’nin desteklediği “Türkiye'nin İlk Yayıncılık Yaz Okulu” programında yayıncılık ve telif hukuku ile ilgili eğitimler verdik.
5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu'nun Ek 9’uncu maddesinde Bakanlıkça, fikrî mülkiyet haklarının takibi ve korunmasını sağlamak amacıyla soruşturma ve kovuşturmalarda kullanılmak üzere, ortak bir veri tabanı oluşturulması hükme bağlandığı, meslek birliklerinin üyelik, lisanslama ve dağıtım süreçlerinde kullanılacak bir yazılım hazırlanması yönünde çalışmalara başlanmış ve Meslek Birlikleri Bilgi Sistem (MEBSİS) üzerinden online bir yazılım hayata geçirilmiştir.
Meslek Birliklerinin faaliyetlerinin ve işlemlerinin daha etkin ve şeffaf yürütülmesi amacıyla Kültür ve Turizm Bakanlığı’nca hazırlanan MEBSİS online platform üzerinden resmi yazışmalar yapılmaktadır. Ayrıca Yetki Belgesi Yönetmeliğine göre değiştirilen yeni yetki belgesi veren üyelerin bilgi ve belgeleri MEBSİS sistemine işlendi.
Meslek birliğimiz geçtiğimiz dönem boyunca kardeş kuruluşumuz olan Basın Yayın Birliği Derneği ile tam bir uyum içerisinde, birbirlerini tamamlayan iki kuruluş olarak daha etkin bir faaliyet yürütmüştür. TBYM üyelerinin Türkiye genelinde PTT Kargo şubelerinde geçerli olmak üzere APS Kurye, Posta Kargosu ve Kargo gönderilerini uygun koşullarda gönderebilmeleri bu dönemde de sağlanmıştır.
Türkiye Basım Yayın Meslek Birliği ve Basın Yayın Birliği, E-Kitap, E-Yayın Satın alma ve EYDES süreçleri hakkında çevrimiçi bilgilendirme toplantısı gerçekleştirdi.
Faaliyetlerimiz için yapılan harcamalar, Meslek Birliği Tüzüğümüzde gösterilen amaçlara uygun olarak T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı Bandrol Uygulamasına İlişkin Usul ve Esaslar Hakkındaki Yönetmelik ve Ek Protokollerde belirtilen faaliyetlerde kullanılarak usulüne uygun harcanmıştır.
Saygılarımızla