Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın katkıları; İstanbul Valiliği ve İstanbul Ticaret Odası’nın destekleriyle Türkiye Basım Yayın Meslek Birliği tarafından 6.’sı düzenlenen “Uluslararası İstanbul Publishing Fellowship Program” 09-10-11 Mart 2021 tarihlerinde Grand Cevahir Otel’de gerçekleştirildi.
Her yıl telif ve çeviri görüşmeleri yapmak amacıyla yabancı yayımcıları İstanbul’a getiren program, pandemi koşulları göz önünde bulundurularak bu yıl hibrit modelde yapılarak organizasyonda hem çevrim içi görüşmeler gerçekleştirildi hem de sınırlı sayıda katılımcı ile sağlık koşullarının sağlandığı fiziki görüşmeler yapıldı.
Anadolu Ajansının Global İletişim Ortağı ve TRT’nin İletişim Sponsoru olduğu programa bu yıl 120 ülkeden 869 başvuru gerçekleşirken İstanbul Publishing Fellowship Koordinasyon Kurulu tarafından yapılan değerlendirme sonucunda 60 ülkeden 345 yayımcının katılımı kabul edildi.
Programın açılış törenine; İstanbul Valisi Ali Yerlikaya, Kütüphaneler ve Yayımlar Genel Müdürü Ali Odabaş, İlim Yayma Vakfı Mütevelli Heyeti Başkanı Bilal Erdoğan, İl Kültür ve Turizm Müdürü Coşkun Yılmaz, İl Ticaret Müdürü İsmail Menteşe, İstanbul Ticaret Odası Başkanı Şekib Avdagiç, İTO Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı İsrafil Kuralay, Yayımcı Meslek Birlikleri Federasyonu Başkanı Münir Üstün, Azerbaycan Cumhuriyeti Kültür Bakanlığı Danışmanı Lale Memmedova, Basın Yayın Birliği Derneği Yönetim Kurulu Başkanı Emrah Kısakürek, DEKMEB Başkanı Mustafa Altundal, basım ve yayın camiasından isimler ile davetliler katıldı. Kültür ve Turizm Bakan Yardımcısı Özgül Özkan Yavuz ise programa video mesaj ile katıldı.
Sunumunu Kübra Akkoç’un yaptığı açılış töreni tanıtım filminin izlenmesi ile başladı. Programın açılış konuşmaları; İstanbul Valisi Ali Yerlikaya, İstanbul Ticaret Odası Başkanı Şekib Avdagiç, Kültür ve Turizm Bakanlığı Kütüphaneler ve Yayımlar Genel Müdürü Ali Odabaş, Türkiye Basım Yayın Meslek Birliği Başkanı Mustafa Doğru, İlim Yayma Vakfı Mütevelli Heyeti Başkanı Bilal Erdoğan; buluşmanın “Odak Ülkesi” olarak seçilen Azerbaycan’dan programa katılan Azerbaycan Milli Bilimler Akademisi Başkan Yardımcısı ve Milletvekili Ord. Prof. Dr. İsa Habibbeyli birer konuşma gerçekleştirdiler.
"Yayınlarımızı Tüm Dünyaya Açmak Mümkün"
Açılış konuşmasını yapmak üzere kürsüye davet edilen Türkiye Basım Yayın Meslek Birliği (TBYM) Başkanı Mustafa Doğru, dünya yayıncılarıyla Türk yayıncılığının karşılıklı iş birliğinin artırılması ve İstanbul'un bir telif pazarı haline getirilmesi amacıyla ilk kez 2016'da düzenlenen İstanbul Fellowship'in, her yıl hedeflerini büyüterek yayıncılık dünyasının kalbini İstanbul'a taşımaya devam ettiğine dikkat çekti.
Kitap aşkına yollara düşmüş çok gezen bir grupla bir arada olmaktan memnun olduğunu ifade eden Başkan Doğru, "Geçtiğimiz 5 programa katılan yayıncılar gönüllü elçilerimiz oldular. İstanbul Fellowship'in yankılarını yıl boyunca duyduk ve övgü dolu sözler işittik.
Bu program sayesinde başta Avrupa, Arap dünyası, Asya ve Afrika olmak üzere tüm dünyada bir network oluşturmak ve yayınlarımızı tüm dünyaya açmak mümkün. 2010 yılında Türk yayıncıları 210 milyon bandrollü kitap üretmişken 2020 yılında 433 milyona ulaştı. Bu da 10 yılda ikiye katlanacak bir hızda büyüdüğümüzün bir işaretidir" şeklinde konuştu.
Daha sonra kürsüye davet edilen Kütüphaneler ve Yayımlar Genel Müdürü Ali Odabaş, Türk edebiyatının dünyaya açılması yolunda bir milad sayılabilecek olan TEDA çeviri ve yayın destek programı hakkında katılımcılara bilgi verdi ve Türkiye’de yayımcılık sektörünün büyümesi, edebiyat yaşamının canlanması, sektörel standartların geliştirilmesi, Türk kültürü edebiyatı ve yayımcılığının dünyaya açılması için çeşitli çalışmalar yürüttüklerinin altını çizdi.
Bakanlık olarak yapılan çalışmaların başında uluslararası kitap fuarlarına katılım olduğunu ifade eden Genel Müdürü Ali Odabaş, 2020 yılı içerisinde gelen ve hala devam eden pandemi nedeniyle bu fuarlara katılım sağlayamadıklarını fakat bu yıl altıncısı düzenlenen Fellowship programı ve benzeri etkinliklerin meyvelerini bu yıl aldıklarını kaydederek “2020 de yapılan Fellowship Programının başarısını biz TEDA’ya yapılan başvuru sayılarındaki artıştan gördük” dedi.
"Ticaretin Yükselen Bayrağının Rüzgarı Kültür Olacaktır"
İstanbul Ticaret Odası (İTO) Başkanı Şekib Avdagiç ise kurum olarak 1885 yılından beri kitap ve mecmua yayıncılığı yaptıklarını hatırlatarak, "Neredeyse 1,5 asırdır, bir yandan ekonomi ve ticareti geliştirmek için çalışırken, diğer yandan bunun vazgeçilmez ayağı olan yayın ve kültür için de gayret gösteriyoruz" dedi.
Uluslararası telif hakları etkinliğinin İstanbul'a yeni bir değer daha kattığını vurgulayan Avdagiç, şunları kaydetti: "Biz de İstanbul Ticaret Odası olarak bu etkinliğe destek vermekten büyük onur duyuyoruz. Görev süremiz boyunca da katkı vermeyi sürdüreceğiz. Çünkü hem Şekib Avdagiç hem İTO Başkanı olarak 'isminde İstanbul, içeriğinde kültür ve kitap olan bir etkinliği' desteklemenin, İstanbullu tüccarların zorunlu vazifesi olduğuna inanıyorum. Biliyoruz ki yazarlarımız ve yayıncılarımız desteklendiği sürece, ticaretin yükselen bayrağının rüzgarı kültür olacaktır. Bu yüzden ayrıca, programda İstanbul Ticaret Odası Özel Ödülü vermekten de mutluluk duyuyoruz."
İTO Başkanı Şekib Avdagiç’den sonra kürsüye davet edilen Azerbaycan Milli Bilimler Akademisi Başkan Yardımcısı ve Milletvekili Ord. Prof. İsa Habibbeyli, 6. İstanbul Publishing Programı’nda Azerbaycan’ı temsil etmesinden duyduğu memnuniyeti dile getirerek “pandemi nedeniyle uzun bir süre sonra İstanbul’a gelmenin memnuniyetini yaşıyorum” dedi.
Program etkinlikleri kapsamında Odak Ülke Azerbaycan’ın seçilmesinden de ayrı bir memnuniyet duyduğunu sözlerine ekleyen Milletvekili Ord. Prof. İsa Habibbeyli, “bu Azerbaycan ve Türkiye kardeşliğinin göstergesidir ve tek millet iki devlet olmanın canlı örneğidir” ifadelerine yer vererek Türkiye Cumhuriyetine, Türkiye halkına, Azerbaycan halkının derin hürmet ve sevgilerini iletti.
Açılışta konuşan İlim Yayma Vakfı Mütevelli Heyeti Başkanı Bilal Erdoğan, programın bu yıl odak ülkesi olarak belirlenen Azerbaycan'ı tebrik ederek, "Türk edebiyatının sınırlarının genişliğinin fark edilmesi için Azerbaycan'la başlanılması çok isabetli olmuş. Bütün misafirlere başarılı bir toplantı diliyorum. Umuyorum ki pandemi bittikten sonra önümüzdeki yıl çok daha kalabalık bir programda bir araya geleceğiz" dedi.
"Yayıncılara Teşvik Veren Bir Programı da Yürütüyoruz"
Açılışa video mesaj gönderen Kültür ve Turizm Bakan Yardımcısı Özgül Özkan Yavuz da yayıncılık sektörünün sağlıklı bir şekilde gelişimi ve daha da büyümesi için sektör temsilcileri ile yakın iş birliği ve koordinasyon içerisinde çalışmalar yürüttüklerini söyledi.
Türkiye'nin kültürel ve edebi birikimini yabancı okurlara kendi dillerinde okuma olanağı sağlayan TEDA projesine değinen Bakan Yardımcısı Yavuz, "2005 yılından beri Bakanlığımızın Türk Kültür, Sanat ve Edebiyat Eserlerinin Dışa Açılımını Destekleme (TEDA) projesi ile Türk kültür, sanat ve edebiyatıyla Türkçe eserlerin farklı dillerde yayınlanmasını ve yayım marifetiyle yurt dışında tanıtılmasını sağlamak için faaliyet gösteren yayıncılara teşvik veren bir programı da yürütüyoruz" dedi.
Bu yıl da önemli görüşmelerin ve anlaşmaların yapıldığı başarılı bir etkinliğin gerçekleştirileceğine inandığını dile getiren Yavuz şunları söyledi: "Telif alışverişi, kültürel değişim ve etkileşim, Türk yayıncılarının yeni pazarlara açılması, yabancı yayıncıların ülkemizde iş yapmaları ve en önemlisi de telif hakları alanında karşılıklı görüşmelerin yürütülmesini amaçlayan 'Uluslararası İstanbul Yayıncılık Profesyonel Buluşmaları', düzenlendiği ilk günden bugüne kadar 3 binin üzerinde telif ön anlaşmasına ve 6 binin üzerinde ikili iş görüşmesine başarıyla sahne oldu."
Açılış konuşmasına “pandemi döneminde dahi yazarı yayıncıyla buluşturan tüm yayıncılarımızı kutlarım” diyerek sözlerine başlayan İstanbul Valisi Ali Yerlikaya, İstanbul Publishing Fellowship Programının yayımcılık sektörüne büyük bir ivme kazandırdığını belirtti.
Önümüzdeki Yıl 100 Ülke ve 500 Yayıncı
Vali Yerlikaya konuşmasının devamında “Geçen yıl yine burada yaptığım konuşmada demiştim ki: ‘Önümüzdeki yıl 100 ülke ve 500 yayıncıyla buluşmayı arzu ediyorum.” Konu İstanbul ve İstanbul’daki bir buluşma olunca elimizde değil, hep zirveyi hedefliyoruz, hep daha iyisini istiyoruz. Yayıncılık mesleği öyle kolay bir meslek değil. Bir tutku, bir sevda gerektiriyor.
İnsanlığın büyük bir imtihandan geçtiği pandemi döneminde dahi yazarı yayıncıyla, kitabı okurla buluşturan, bu mesleğe gönül vermiş tüm yayıncılarımızı ve Türkiye Basım Yayın Meslek Birliği’ni ben de gönülden kutluyorum” dedi.
Gelecek Yıl 50.000 Dolarlık Teşvik
Buluşma kapsamında bu yıl iki önemli yenilik olduğunu belirten Vali Yerlikaya şunları söyledi: “İlki, İstanbul Telif Ödülleri Yarışması. Bu yarışmanın amacı, yabancı yayıncıların, Türkçe kitapları kendi dillerine çevirip, yayınlamalarını teşvik etmek. 26 ülkeden 52 yayıncı, 661 kitapla bu yarışmaya başvurdu. Benim için, bu yayıncıların her biri ödülü hak etti. Bu yarışmalar, Türk yayıncılık sektörünün gelişmesiyle kültürel işbirliği sağlanmasına ve tanıtıma büyük katkı sağlıyor. Üçüncü kez katıldığım organizasyona bu yıl 20 bin dolarlık teşvik ödülüyle destek olduk. İnşallah gelecek yıl, bunu 50 bin dolar yapacağız. Ödüle layık görülenleri, şimdiden tebrik ediyorum.
İkinci yenilik ise, İstanbul Fellowship’te odak ülkenin belirlenmesiydi. Bu yılın odak ülkesi, dost ve kardeş ülke Azerbaycan seçildi. İki devlet tek millet olmanın farkını burada da hissedeceğiz. Bu vesileyle, Dağlık Karabağ’ın 29 yıllık esaretine son verirken şehit düşen sivil-asker tüm kardeşlerimize, bir kez daha Allah’tan rahmet diliyorum. Mekânları cennet, makamları âli olsun” dedi.
“Dünya Bir Kitap Olsa En Güzel Sayfası İstanbul Olurdu”
Vali Yerlikaya, konuşmasını “Dünya bir kitap olsa, onun en güzel sayfası, ya da şehirler bir şiir olsa, onun en güzel, en duygu yüklü mısraları İstanbul olurdu. Bu konuda mütevazı olamayız. Bu nedenle; İstanbul Fellowship-Uluslararası Yayıncılık Buluşmaları’na ev sahipliği yapmak da İstanbul’umuza yakışırdı. Etkinliğin; Türkçemize, edebiyat dünyamıza ve yayıncılık sektörüne hayırlı uğurlu olmasını diler, emeği geçen herkesi yürekten tebrik ederim” diyerek konuşmasını tamamladı.
Açılış konuşmalarının ardından 6. İstanbul Fellowship Programına destekleyenlere plaketleri takdim edildi ve İstanbul Valisi Ali Yerlikaya ve protokol üyelerinin açılış kurdelesini kesmeleri ile başlayan program seminer ve B2B görüşmeleri ile devam etti.
Odak Ülke Azerbaycan
Program kapsamında bu yıl ilk kez bir ülkenin yayıncılığının ve edebiyatının merkeze alınarak tematik bir şekilde işleneceği "odak ülke" çalışması yapıldı.
Bu düşünceden hareketle Türkçenin ne denli köklü bir dil olduğunu tanıtmak ve uluslararası ilgi uyandırma amacıyla Azerbaycan'ın konuk edildiği programa, Azerbaycanlı yayımcılar, şair ve yazarlar katıldı.
Konuyla ilgili "Azerbaycan Edebiyatı ve Dünya Dillerine Tercümesi" ve "Gerçek Kurmacayla Buluşunca: Çingiz Abdullayev" başlıklı oturumlar gerçekleştirildi.
Programda, dünyaca ünlü Azerbaycanlı yazar Çingiz Abdullayev'in yanı sıra son yıllarda ilgi çeken yazar Azad Ağaoğlu da konuklar arasında yer aldı.
Odak ülke Azerbaycan çalışmaları kapsamında ayrıca Azerbaycan müzikleriyle gerçekleştirilen mini bir konser ile milli damak lezzetleri ile ilgili ikramlar da katılımcılarına beğenisine sunuldu.
İstanbul Telif Ödülleri Sahiplerini Buldu
Türkçeden yabancı dillere telif alışverişini teşvik ederek sektörün gelişimine, kültürel iş birliğine ve tanıtımına katkıda bulunmak, telif çalışmalarını teşvik etmek ve başarıları ödüllendirmek amacıyla İstanbul Valiliğinin himayesinde bu yıl ilk kez İstanbul Telif Ödülleri verildi.
İstanbul Ticaret Odasının da katkı sunduğu ve 26 ülkeden 52 başvuru alan İstanbul Telif Ödülleri'nde birincilik ödülünün sahibi Lübnan'daki Digital Future Ltd.'den Mohammad Khatip oldu.
İkincilik ödülünü Azerbaycan'daki Qanun Yayınevi'nden Shahbaz Khudoghlu alırken, üçüncülük ödülüne Katar'daki Hamad bin khalifa Üniversitesi Yayınları'ndan Bachar Chebaro değer görüldü.
Sıralamaya giren ilk üç yayınevi arasından birinciye 10 bin, ikinciye 6 bin, üçüncüye ise 4 bin dolar değerinde telif alışverişinde kullanılacak çek verildi.
Yarışmada ayrıca İstanbul Ticaret Odası özel ödülünü Kosova'daki N.t.sh. Pena'dan Mensur Bytyqi aldı.
Yayımcı Meslek Birlikleri Federasyonu (YAYFED) özel ödülünü de Yunanistan'daki Vakxikon Yayınları'ndan Nestoras Poulakos adına Nazlı Berivan Ak aldı.
PROGRAM KAPSAMINDA YAPILAN SEMİNERLER
“Pandemi Sonrası Yayıncılığın ve Telif Fuarlarının Geleceği” başlıklı seminerin moderatörlüğünü TBYM Yönetim Kurulu Başkanı Mustafa Doğru yaptı.
Konuşmacılardan Uluslararası Frankfurt Kitap Fuarı Direktörü Juergen Boos seminere online olarak katılırken Arap Yayıncılar Birliği Genel Sekreteri Bachar Chebaro ve Harper Collins México Daniel Mesino fiziki katılım sağladı.
Doğu ve Batı Edebiyatında Çağdaş Azerbaycan Edebiyatı ve Dünyadaki Yansımaları başlıklı online gerçekleştirilen seminerin moderatörlüğünü Bakü Yunus Emre Enstitüsü Kültür ve Sanat Koordinatörü Nurane Tağıyeva yaptı.
Gazeteci-Yazar Akşin Yenisey ‘Bağımsızlık Dönemi Azerbaycan Şiirinde Edebi Akımların Varlığı ve Yokluğu’, Marmara Üniversitesi, Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Öğr. Üyesi Dr. Mehdi Genceli ‘Yirminci Yüzyılın İlk Çeyreğinde Azerbaycan-Türkiye Edebi İlişkileri’ ve İstanbul Üniversitesi Doktora Öğrencisi Ramil Ahmed de ‘1990 sonrası Azerbaycan Edebiyatında Roman ve Öykü’ konularına değindi.
"Azerbaycan Edebiyatı ve Dünya Dillerine Tercümesi" adlı seminerin moderatörlüğünü ise Bakü Yunus Emre Enstitüsü Müdürü Selçuk Karakılıç yaptı. Seminere konuşmacı olarak katılan Azerbaycan Milli Bilimler Akademisi Başkan Yardımcısı ve Milletvekili Ord. Prof. İsa Habibbeyli, söyleşide Azerbaycan şairi Nizami Gencevi'yi anlattı. Azerbaycan'da 2021'in "Nizami Gencevi Yılı" ilan edildiğini aktaran Habibeyli, Nizami'nin Azerbaycan'ın Gence şehrinde dünyaya gelip orada yaşadığını, aynı zamanda dünya edebiyatındaki önemli isimler arasında da yer alan büyük bir şair olduğunu söyledi.
Yazar Azad Ağaoğlu da çağdaş Azerbaycan edebiyatı ve romanı hakkında bilgiler verdi ve Azerbaycan edebiyatında önemli bir yeri olan "Ali ve Nino" eserine değindi. Seminerde ayrıca Akademisyen Dr. Mehman Hasanlı da Azerbaycan romanının tarihini anlattı.
"Gerçek Kurmacayla Buluşunca: Çingiz Abdullayev"başlıklı seminerin moderatörlüğünü yayımcı ve editör Nazlı Berivan Ak yaptı ve gerçek nerede biter, kurgu nerede başlar? Dünya yayıncıları ne arıyor, farklı dillerin polisiye severleri ne okuyor, Türkiye ve Azerbaycan ne üretiyor? sorularına yanıt aradı.
Seminere konuşmacı olarak katılan ve yayımlanmış 200'den fazla eseri bulunan Azerbaycanlı yazar Çingiz Abdullayev de küçük yaşlardan itibaren babasının kitaplığından etkilendiğini ve kitaplara ilgisinin o yaşlarda başladığını anlattı.
Online olarak gerçekleştirilen “Çeviri Destek Programları” başlıklı seminere ise Kültür ve Turizm Bakanlığı Kütüphaneler ve Yayımlar Genel Müdür Yardımcısı Taner Beyoğlu TEDA Destek Programı, İran Kitap Destek Programı Genel Müdürü Alireza Nourizadeh İran Kitap Destek Programı ve Norla Kıdemli Danışman Oliver Moystad da Norla Destek Programı hakkında bilgi verdi.
Kültür ve Turizm Bakanlığı Kütüphaneler ve Yayımlar Genel Müdürlüğü, Ticaret Bakanlığı, İstanbul Valiliği, Basın Yayın Birliği, İstanbul Ticaret Odası, YAYFED, DEKMEB, TUGEV, Türk Hava Yolları, Albayrak Grubu, Zeytinburnu Belediyesi 6.İstanbul Publishing Fellowship Programını destekleyenler arasında yer alan isimler oldu. Ayrıca Odak ülke etkinlikleri kapsamında Azerbaycan Kültür Bakanlığı, Bakü Yunus Emre Enstitüsü, Azerbaycan Yazıcılar Birliği ve Bakü Kulinerya Merkezi katkı sunan isimler arasında yer aldı.
20.03.2021